Almennir frídagar eru:
Skírdagur
Annar í páskum
Sumardagurinn fyrsti
1. maí
Uppstigningardagur
Annar í hvítasunnu
Fyrsti mánudagur í ágúst (frídagur verslunarmanna)
Annar í jólum

Stórhátíðardagar eru:
Nýársdagur
Föstudagurinn langi
Páskadagur
Hvítasunnudagur
17. júní
Aðfangadagur jóla eftir kl. 12:00
Jóladagur
Gamlársdagur eftir kl. 12:00

Sérákvæði í kjarasamningi verslunarmanna: Frídagur verslunarmanna er stórhátíðardagur.

Starfsfólk, sem ekki vinnur vaktavinnu, á almennt rétt til frítöku á ofangreindum dögum, nema um annað sé samið milli einstakra starfsmanna og vinnuveitanda. Eðlilegt er að gera starfsmanni grein fyrir því við ráðningu hvort honum sé gert að vinna á helgidögum.

Hvað er greitt fyrir óunna frídaga?
Starfsmönnum sem rétt eigia til launa fyrir óunna frídaga, er tryggður réttur til dagvinnulauna. Yfirvinna er ekki greidd á óunnum frídögum þó svo starfsmaður hafi átt að vinna yfirvinnu þann dag. Sama gildir um vaktaálög þrátt fyrir að vakt hafi fallið niður. Réttur til „staðgengilslauna” er ekki fyrir hendi.

Mismunandi er, eftir kjarasamningum, hvenær starfsmenn öðlast rétt til að fá greidda þá sérstöku frídaga sem falla inn í vinnuvikuna, mánudag til föstudags.

Í ýmsum kjarasamningum eru ákvæði um greiðslu launa á helgidögum.
Dæmi: Kjarasamningur Samiðnar, gr. 1.5
Laun fyrir óunna sérstaka frídaga sem falla á mánudaga til föstudaga eru greidd í 8 stundir á þeim taxta sem starfsmaður fær í dagvinnu aðra daga, auk yfirborgunar, ef hún er fyrir hendi, þó að frádregnu fatagjaldi og verkfæragjaldi.

Mánaðarkaupsfólk
Hjá mánaðarkaupsfólki stofnast rétturinn til greiðslu sérstakra frídaga strax á fyrsta starfsdegi. 

Verkamenn öðlast þó rétt til greiðslu sérstakra frídaga þegar þeir hafa unnið hjá sama vinnuveitanda eða í sömu starfsgrein samfellt í einn mánuð eða lengur, sbr. gr. 1.11.  í kjarasamningum SA við SGS/Eflingu og gr. 1.10. í þjónustusamningi SA við SGS/Eflingu.

Starfsfólk í hlutastarfi        
Starfsfólk í hlutastarfi á rétt á að halda hlutfalli dagvinnulauna sinna, ef frídag ber upp á dag sem það ella hefði unnið.

Tilfallandi vinna   
Lausráðið starfsfólk sem kallað er tilfallandi til vinnu fær greitt fyrir unninn tíma, dagvinnukaup á dagvinnutímabili, eftirvinnu- eða yfirvinnukaup fyrir vinnu utan dagvinnutímabils og á almennum frídögum og stórhátíðakaup á stórhátíðardögum. Þessir starfsmenn öðlast ekki rétt til greiðslu fyrir óunna frídaga á virkum dögum.

Fyrir vinnu á almennum frídögum sem falla á mánudaga til föstudaga greiðist eftirvinnu-* eða yfirvinnukaup fyrir hvern unninn tíma og stórhátíðarkaup á stórhátíðardögum. Starfsmaður heldur einnig dagvinnulaunum sínum hefði dagurinn undir venjulegum kringumstæðum verið vinnudagur. 

Falli frídagur á laugardag eða sunnudag er greitt eftirvinnu-* eða yfirvinnukaup fyrir vinnu á almennum frídegi um helgi og stórhátíðarkaup á stórhátíðardögum. Starfsmaður heldur ekki dagvinnulaunum í þeim tilvikum enda fær starfsmaður alla jafna ekki greitt dagvinnukaup um helgar. 

* hjá afgreiðslu- og skrifstofufólki greiðist eftirvinnukaup fyrir vinnu á frídögum upp að 167,94/159,27 klst. á mánuði en yfirvinnukaup fyrir vinnu umfram það. 

Starfsmenn í reglubundinni vaktavinnu fá greitt vaktaálag vegna vinnu á frídögum. Á almennum frídögum er greitt 45% álag en á stórhátíðardögum 90% álag. Auk þess er kveðið á um rétt vaktavinnustarfsmanna til vetrarfrís í mörgum kjarasamningum, sjá nánar vetrarfrí vaktavinnumanna.

Í einstaka kjarasamningi er samið um að starfsmenn eigi ekki rétt til vetrarfrís vegna vinnu á almennum frídögum og stórhátíðardögum, en þá er einnig samið á annan hátt um greiðslur fyrir vinnu þá daga.

Sé starfsmaður í orlofi á sérstökum frídegi tapar hann ekki rétti til greiðslu frídagsins. Orlofstaka fer aðeins fram á virkum dögum, skv. orlofslögum er lágmarksorlof 24 vinnudagar. Samningsbundnir frídagar teljast ekki orlofsdagar. Sérstakir frídagar verða þá greiðsluskyldir þó svo að starfsmaður sé í orlofi.

Fái starfsmaður orlofslaun sín greidd inn á orlofsreikning skv. samkomulagi vinnuveitanda, stéttarfélags og banka gildir það sama, þó svo hann fái ekki greidd laun beint frá fyrirtækinu á orlofstímanum. Þetta miðast við að starfsmaðurinn sé í orlofi þann fjölda daga sem hann á rétt á skv. lögum eða kjarasamningi.

Algengt er að fyrirtæki fjölgi starfsmönnum vegna mikilla anna, t.d. kringum páska og jól.

Sé starfsfólk ráðið til vinnu tiltekna vinnudaga stofnast ekki réttur til greiðslu launa þá sérstöku frídaga sem fyrirtækið er lokað.

Nauðsynlegt er að ganga frá því skriflega hvernig ráðningunni sé háttað þannig að starfsmaður fái greitt fyrir unninn tíma tiltekna daga en ekki ákveðið tímabil sem nær yfir jól og áramót. Annars getur komið til þess að starfsmaðurinn geri kröfu um greiðslu launa þá rauðu daga í miðri viku sem lokað er.

Sérákvæði í kjarasamningi Samiðnar, gr. 1.9

Sé skólafólk ráðið í jóla- og páskafríum skal það fá gildandi tímakaup að viðbættum 4% vegna aukahelgidaga. Aukagreiðsla þessi kemur þá í stað launa á frídögum og er ráðlegt að tiltaka hana sérstaklega á launaseðli.

Stutt launalaust leyfi t.d. nokkrir dagar fyrir jól eða páska hefur almennt ekki þau áhrif að starfsmaður tapi rétti til launaðra frídaga.

Falli starfsmaður hins vegar af launaskrá í lengri tíma fellur einnig niður réttur hans til að fá greidda sérstaka frídaga. Þetta getur til dæmis átt við um lengri leyfi, svo sem fæðingar- og foreldraorlof starfsmanna. 

Skv. bókun um launalaust leyfi starfsfólks í ferðaþjónustu um jól- og áramót í kjarasamningi SGS og Eflingar vegna veitinga-, gisti-, þjónustu- og greiðasölustaða, afþreyingarfyrirtækja og hliðstæðrar starfsemi frá 2019 fá starfsmenn í ferðaþjónustu sem óska eftir að taka launalaust leyfi um jól og áramót og hafa aflað sér samþykkis viðkomandi yfirmanns, greidd dagvinnulaun í hlutfalli við starfshlutfall sitt þá samningsbundnu frídaga sem falla á virka daga á umræddu tímabili. Greiðsluskylda atvinnurekanda er háð því að starfsmaður hafi aflað sér rétt til greiðslu skv. ákvæði greinar 1.10.1 í kjarasamningi aðila.

Skrópi starfsmenn í vinnu dagana fyrir og eftir sérstakan frídag hefur verið litið svo á að þeir glati rétti til greiðslu frídagsins. Skróp telst þá vera vanræksla á tilkynningu um lögmæt forföll eða að starfsmaður hafi ekki beðið um launalaust frí eða verið neitað um það. Slíkar fjarvistir teljast brot á vinnuskyldu sem gefur tilefni til áminningar eða jafnvel riftunar, sjá nánar.